Celem książki jest prezentacja systemów oświatowych Polski, Anglii, Francji, Niemiec, Rosji (i Związku Radzieckiego), Szwecji i Stanów Zjednoczonych w XIX i XX wieku na tle przemian ekonomicznych, społecznych i politycznych, koniecznych dla zrozumienia mechanizmów ekonomicznych, społecznych i politycznych warunkujących rozwój oświaty.
Książka przeznaczona jest dla nauczycieli akademickich i studentów pedagogiki, głównie studiów magisterskich, oraz młodych ludzi, interesujących się z przyczyn osobistych (np. w przypadku planowanej emigracji) systemami szkolnymi różnych krajów i ich porównaniem z polskim systemem oświatowym.
Wstęp
Rozdział 1. Geneza pedagogiki porównawczej
1. Oświecenie we Francji, jego cele społeczne i oświatowe
2. Rewolucja we Francji
3. Condorcet i jego projekt organizacji szkolnictwa
4. Planowany system oświatowy
5. Marek Antoni Julien de Paris – koncepcja badań porównawczych
Rozdział 2. W poszukiwaniu optymalnego systemu oświaty (1815–1914)
1. Przemiany polityczno-społeczne w Europie i na świecie w XIX wieku
2. Oświata na ziemiach polskich pod zaborami
2.1. Zabór rosyjski – ziemie wcielone do Cesarstwa Rosyjskiego
2.2. Zabór pruski
2.3. Zabór austriacki (Galicja)
3. Anglia
4. Francja
5. Niemcy
6. Rosja
7. Stany Zjednoczone Ameryki
8. Szwecja
9. Oświata po stu dwudziestu latach od ustawy o obowiązku szkolnym
Rozdział 3. Systemy oświatowe w okresie wielkiego przełomu (1914–1945)
1. Skutki polityczne i społeczno-ekonomiczne dwóch wojen światowych
2. Polska
3. Anglia
4. Francja
5. Niemcy
6. Rosja – Związek Radziecki
7. Stany Zjednoczone Ameryki
8. Szwecja
9. Nowe koncepcje oświatowe i ich realizacja
Rozdział 4. Dążenie do demokratyzacji oświaty (1945–2000)
1. Przemiany polityczne, ekonomiczne i społeczne
2. Polska
2.1. Odtwarzanie systemu oświatowego (1944–1948)
2.2. Jedenastolatka (1948–1961)
2.3. System powołany drugą ustawą oświatową (1961–1989)
2.4. Kształtowanie systemu oświatowego III Rzeczypospolitej (1989–2004)
3. Anglia
4. Francja
5. Niemcy
6. Związek Radziecki – Federacja Rosyjska
7. Stany Zjednoczone Ameryki
8. Szwecja
9. Systemy oświatowe – podobieństwa i różnice
Zakończenie
Bibliografia
