Opis
Książka ta stanowi propozycję innego sposobu poznawania historii farmacji i historii aptekarstwa - nie za pomocą chronologicznego wykładu, lecz poprzez prezentację związanych z tą historią przedmiotów- takich na przykład jak oryginalna porcja teriaku, majolikowe naczynie z napisem Alkermes, miedziany alembik z XVI wieku, kapsuła do pozłacania pigułek, oryginalne opakowanie na salwarsan itp. Książka opowiada o sprawach, dla których punktem wyjścia były eksponaty z krakowskiego Muzeum Farmacji- jednego z największych i najbardziej znanych muzeów tego typu na świecie. Część I książki obejmuje 9 rozdziałów poświęconych zagadnieniom teoretycznym, takim jak Etymologia wyrazów lek i leczyć itp., czy też informacje dotyczące klasycznych zagadnień historii farmacji. Część II, zawierająca 34 rozdziały skupia się na przedmiotach pochodzących z krakowskiego Muzeum Farmacji.
Spis treści
CZĘŚĆ I
Etymologia wyrazów lek i leczyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Etymologia i historia wyrazów apteka i aptekarz
oraz ich dawnych synonimów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
O pochodzeniu wyrazu recepta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Farmakopea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Manuały aptekarskie . Gatunek i tradycja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Co wspólnego mają ze sobą wyrazy antidotum i antidotarium? . . . . . 101
Czy starożytni unguentarii rzeczywiście robili maści? . . . . . . . . . . . . 117
Hygieia patronką farmacji? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131
Materia medicinalis, materia artificialis. Związki między
aptekarstwem i rzemiosłami artystycznymi w przeszłości . . . . . . 147
CZĘŚĆ II
Historia krakowskiego Muzeum Farmacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
Historia kamienicy przy Floriańskiej 25 – siedziby Muzeum
Farmacji UJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169
Pierwsza piwnica
Koło do lania świec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
Beczki na wino . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185
Druga piwnica
Miedziany alembik z apteki Pod Opatrznością w Tarnobrzegu . . . . . 203
Parter
Zabytkowe meble z krakowskiej apteki Pod Złotym Słoniem . . . . . . . 215
Płyta marmurowa do odlewania woskowców i przyrząd
blaszany do ich porcjowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223
Godło apteki Pod Murzynem przy ul . Krakowskiej w Krakowie . . . . . 239
Pierwsze piętro
Portret Jana Andrzeja Szastera, profesora pierwszej
w Polsce Katedry Farmacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245
Portret profesora Floriana Sawiczewskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255
Portret magistra farmacji Fortunata Gralewskiego . . . . . . . . . . . . . . 263
Portret profesora Adama Łobaczewskiego autorstwa
Jacka Malczewskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 271
Obraz pt . Aptekarz z podpisem „Józef Chełmoński” . . . . . . . . . . . . . . 279
Fotografia wnętrza apteki Pod Koroną przy Rynku Głównym 22 . . . 285
Drugie piętro
Szklane naczyńka w kształcie monstrancji na olejki lecznicze . . . . . . 293
Butelki apteczne ze szkła tzw . oranżowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 301
Kolekcja Grabowskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 309
Półka z naczyniami aptecznymi opatrzonymi napisami
Axungia Hominis, Cranium Humanum Praeparatum
i Oleum Craneo Humano . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 329
Półka z mumią . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 347
Porcja teriaku z Apteki Matki Boskiej w Wenecji . . . . . . . . . . . . . . . . 355
Dzban apteczny z napisem Ol. Lombric. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 377
Majolikowe naczynie apteczne z napisem Alkermes . . . . . . . . . . . . . . . 383
Gablota z minerałami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 391
Gablota z książkami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 421
Plakieta portretowa przedstawiająca profil
Samuela Hahnemanna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 465
Oryginalne opakowania salwarsanu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 479
Kapsuła do pozłacania pigułek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 485
Strych
Rycina przedstawiająca destylowanie ziołowych wód leczniczych . . . . 501
Miedziany perkolator z apteki Głuchowskich w Łodzi . . . . . . . . . . . . . 515
Dzban apteczny z napisem A ♦D ♦CARDO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 521
Naczynie apteczne z napisem Oleum Hyperici coct . . . . . . . . . . . . . . . . 537
„Ziołowy” zegar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 545
Klatka schodowa
Witraż przedstawiający moździerz w otoczeniu roślin
leczniczych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 553
Herb aptekarza i serwitora królewskiego Angelo Cabortiego . . . . . . . 559
Dyplom magisterski Konstancji Studzińskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 567
Ekspozycja pt . Pierwsza Rada Wydziału Farmaceutycznego UJ . . . . 577