ANALIZA TYPOLOGICZNA SPRAWCÓW ZABÓJSTW I ICH OFIAR

Opis

Analiza typologiczna sprawców zabójstw i ich ofiar

Autor: Agnieszka Nowotka

Autorka podjęła próbę analizy przyczyn zbrodni przeciwko życiu ludzkiemu oraz działań przyczyniających się do ograniczenia tego zjawiska. Przedstawionym w niniejszym opracowaniu analizom przyświecał cel umożliwienia dokonywania dalszych analiz porównawczych tego zjawiska na terenie Polski.

Przedstawiono sylwetkę psychospołeczną zabójcy działającego pojedynczo, jak i z udziałem innych osób. Ponadto, podjęto próbę analizy więzi zachodzących między poszczególnymi sprawcami dokonującymi zabójstw wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami. Następnie dokonano charakterystyki zabójców, uwzględniając społeczne i sytuacyjne uwarunkowania ich działania. Starano się również wyjaśnić przyczyny powstawania najcięższych zbrodni skierowanych przeciwko człowiekowi zarówno z perspektywy sprawcy, jak i ofiary z uwzględnieniem ich funkcjonowania środowiskowego i psychospołecznego. Obok opisu warunków socjalizacji w rodzinach pochodzenia sprawców, dokonano identyfikacji ich stanu cywilnego oraz struktury rodziny prokreacyjnej pod kątem zmiennych zwiększających prawdopodobieństwo dokonania zbrodni przeciwko życiu człowieka.

Tradycyjną analizę otoczenia rodzinnego rozszerzono o szczegółową ocenę oddziaływania wzorców wyniesionych z ognisk domowych na dorosłe życie sprawców oraz założonych przez nich rodzin. Dokonano również charakterystyki ich sytuacji socjalno-bytowej. W trakcie poszukiwania odpowiedzi na pytanie, dlaczego ludzie dopuszczają się zabójstw, nie bez znaczenia okazały się kwestie odnoszące się do zaburzeń osobowości, niedostosowania społecznego oraz relacji panujących w rodzinach pochodzenia i prokreacyjnych sprawców zabójstw.

Niezwykle ważnym zadaniem okazało się omówienie tła motywacyjnego zabójstw z uwzględnieniem relacji panujących między sprawcą a ofiarą oraz bezpośredniej sytuacji, w jakiej znalazł się zabójca. W tym aspekcie zwrócono szczególną uwagę na cechy osobowości i poziom inteligencji zabójcy, przebieg jego socjalizacji oraz rodzaj bodźców uruchamiających zachowanie agresywne. Dokonano również próby oceny zachowań sprawców zarówno w trakcie, jak i po dokonaniu zabójstwa oraz ich wpływu na wysokość wymierzanych im kar pozbawienia wolności.

Wnikliwa analiza czynników warunkujących dokonanie tak agresywnego czynu, jakim jest zabójstwo, powinna posłużyć wskazaniu kierunku skutecznych rozwiązań prewencyjnych. Książka jest skierowana do wszystkich tych, którzy dążą do prawdy i dla których prawo do życia i jego ochrona nie są obojętne.