Z recenzji prof. zw. dr hab. Marii Pąchalskiej
Monografia Doktor Jolanty Góral-Półroli prezentuje nowoczesne, interdyscyplinarne w swej naturze ujęcie problematyki zaburzeń płynności mówienia. Jąkania bowiem nie da się rozpoznawać z perspektywy jednej tylko dyscypliny. Autorka stara się ustalić, w jakiej relacji pozostają jąkanie i komunikacja słowna: czy i w jaki sposób jąkanie determinuje obraz zachowań komunikacyjnych osób jąkających się; czy i w jaki sposób sytuacja komunikacyjna moderuje objawy tego zaburzenia; czy osoby jąkające się charakteryzuje jakiś specyficzny profil zachowań komunikacyjnych. Tło neurologiczne i neuropsychologiczne, uwzględniające światowe trendy w badaniach, oraz zastosowana teoria mikrogenetyczna świetnie podbudowują wywód i dostarczają narzędzi do zrozumienia istoty jąkania oraz wyciągnięcia istotnych wniosków natury aplikacyjnej. Spojrzenie na jąkanie z perspektywy mikrogenetycznej teorii formowania się objawu, oparte na bogatym doświadczeniu klinicznym Autorki, jest oryginalne nie tylko w Polsce, ale i na świecie. Jest to znakomicie opracowana propozycja wydawnicza zarówno pod względem teorii, jak i wartości praktycznych.
Rozdział 1
Rozmowa jako podstawowa forma komunikacji słownej
1.1. Definicja rozmowy
1.2. Rozmowa w ujęciu językoznawczym
1.2.1. Interakcyjna i hierarchiczna organizacja dialogu
1.2.2. Akt mowy
1.2.2.1. Akt mowy a komunikowanie się
1.3. Rozmowa w ujęciu komunikacyjnym
1.3.1. Styl komunikowania się
1.3.2. Konwersacja jako typowe użycie języka
1.3.3. Efektywność komunikowania się
1.4. Rozmowa w działaniach pomocowych (w diagnozie i terapii)
1.5. Podsumowanie
Rozdział 2
Istota jąkania
2.1. Główne modele jąkania przedstawione w literaturze
2.1.1. Jąkanie jako zaburzenie systemu fonologicznego
2.1.2. Jąkanie jako nerwica mowy
2.1.3. Jąkanie jako zaburzenie płynności mówienia
2.1.4. Jąkanie jako zaburzenie psychosomatyczne
2.2. Jąkanie jako zaburzenie rozmowy
2.2.1. Stres komunikacyjny
2.2.2. Jąkanie jako bariera komunikacyjna
2.3. Mikrogenetyczna teoria formowania się objawu a zaburzenie płynności mówienia
2.3.1. Morfogeneza
2.3.2. Parcelacja
2.3.3. Heterochronia
2.4. Istota jąkania w ujęciu autorskim
2.5. Podsumowanie
Rozdział 3
Metodologia badań własnych
3.1. Problematyka badawcza
3.2. Cel badań i pytania badawcze
3.3. Charakterystyka badanych osób
3.4. Metody badań
3.4.1. Wywiad
3.4.2. Analiza dokumentacji
3.4.3. Analiza próbek mowy
3.4.4. Skala Samooceny Jąkania
3.4.5. Skala Komunikacji Interpersonalnej
3.4.6. Metody obliczeń statystycznych
3.5. Procedura badań
Rozdział 4
Osoba jąkająca się w procesie komunikacji słownej – wyniki badań własnych
4.1. Rozmowa osoby jąkającej się z partnerem komunikacyjnym
4.1.1. Charakterystyka materiału badań
4.1.2. Rozmowa na dowolny temat
4.1.2.1. Wkład komunikacyjny i natężenie niepłynności mówienia
4.1.2.2. Tematyka rozmów
4.1.2.3. Akty mowy
4.1.2.4. Podsumowanie
4.1.3. Rozmowa na temat jąkania
4.1.3.1. Wkład komunikacyjny i natężenie niepłynności mówienia
4.1.3.2. Treść rozmów
4.1.3.3. Akty mowy
4.1.3.4. Podsumowanie
4.1.4. Rozmowa na dowolny temat i na temat jąkania – analiza porównawcza
4.1.4.1. Natężenie niepłynności mówienia
4.1.4.2. Wkład komunikacyjny osób jąkających się
4.1.4.3. Akty mowy użyte w rozmowie na dowolny temat i na temat jąkania
4.1.5. Organizacja dialogów
4.2. Styl komunikacji interpersonalnej badanych osób jąkających się i samoocena jąkania
4.2.1. Zachowania komunikacyjne deklarowane
przez badane osoby jąkające się
4.2.2. Samoocena jąkania
4.2.3. Samoocena jąkania a styl komunikacji interpersonalnej
4.2.4. Podsumowanie
Rozdział 5
Osoba jąkająca się w procesie komunikacji słownej: omówienie wyników badań własnych
5.1. Natężenie niepłynności mówienia
5.2. Wkład komunikacyjny
5.3. Wkład komunikacyjny a nasilenie niepłynności mówienia
5.4. Rozmowy na dowolny temat: treść rozmów, akty mowy, struktura
5.5. Rozmowy na temat jąkania: treść rozmów, akty mowy, struktura
5.6. Styl komunikacji interpersonalnej osób jąkających się i jego uwarunkowania
Rozdział 6
Dyskusja: procesowe podejście do jąkania
6.1. Hipoteza neurorozwojowa
6.2. Nakładanie się objawów
6.3. Wkład komunikacyjny a niepłynność mówienia
6.4. Monitorowanie wypowiedzi
6.5. Przeblokowanie połączeń neuronalnych
Rozdział 7
Wnioski i kierunki dalszych badań
7.1. Wnioski natury badawczej
7.2. Wnioski natury aplikacyjnej: mikrogenetyczny model jąkania
Piśmiennictwo
Wykaz użytych skrótów i oznaczeń
Aneks
Zespół Klinefeltera to jedna z najczęściej występujących anomalii chromosomowych,...
czytaj więcej
