Książka ta została pomyślana jako uzupełnienie istniejących publikacji na temat teorii i leczenia traumy i zespołu stresu pourazowego oraz istniejących metod leczenia traumy.
Ciało pamięta ma być w zamierzeniu książką, która buduje mosty. Autorka ma nadzieję przekroczyć przynajmniej dwie głębokie szczeliny w dziedzinie traumatologii. Pierwszy most spina brzegi przepaści dzielącej teorię rozwijaną przez naukowców, zwłaszcza w dziedzinie neurobiologii, oraz kliniczną praktykę terapeutów pracujacych bezpośrednio z jednostkami i grupami jednostek po przebytej traumie. Drugi most ma połączyć tradycyjne psychoterapie werbalne i metody ukierunkowane na ciało (psychoterapię ciała).
Książka została podzielona na dwie główne części.
Część I, Teoria, przedstawia i omawia teorię, która wyjaśnia, w jaki sposób umysł i ciało człowieka przetwarzają, rejestrują i zapamiętują traumatyczne zdarzenia, oraz co może zakłócać, jak również wspomagać te funkcje. Uwzględniono w niej aktualne i najbardziej przekonujące dane z dziedziny neurobiologii i psychobiologii, a także teorie, które wytrzymały próbę czasu.
W części II, Praktyka, przedstawiono strategie pracy z ciałem, jak również umysłem u osób po przebytej traumie. Zaproponowano w niej narzędzia nieoparte na dotyku, które pozwalają nadać sens ich objawom somatycznym, a także je złagodzić. Narzędzia te mogą znaleźć zastosowanie w każdym modelu terapii przystosowanym do pracy z osobami po urazie psychicznym.
Podziękowania 9
Wprowadzenie 11
O budowaniu mostów 11
Praca z ciałem nie wymaga dotyku 14
Spór o fałszywą pamięć 15
Układ książki 16
Zastrzeżenie 16
CZĘŚĆ I: TEORIA
1. Zespół stresu pourazowego (PTSD) – wpływ traumy na ciało i umysł 21
Charlie i pies, część I 22
Objawy PTSD 24
Różnice między stresem, stresem traumatycznym, stresem pourazowym (PTS) a zespołem stresu pourazowego (PTSD) 27
Przeżycie a układ nerwowy 27
Reakcja obronna na zapamiętane zagrożenie 32
Dysocjacja, znieruchomienie a PTSD 33
Następstwa urazu psychicznego i PTSD 34
2. Rozwój, pamięć i mózg 35
Rozwój mózgu 36
Co to jest pamięć? 48
3. Zrozumienie pamięci somatycznej 61
Zmysłowe korzenie pamięci 62
Charlie i pies, część II 70
Autonomiczny układ nerwowy – nadmierne pobudzenie oraz odruchy walki, ucieczki i znieruchomienia 71
Somatyczny układ nerwowy – mięśnie, ruch i pamięć kinestetyczna 76
Emocje i ciało 82
4. Sposoby wyrażania jeszcze niezapamiętanej traumy – dysocjacja i flashbacki 93
Dysocjacja a ciało 94
Flashbacki 98
Podsumowanie 101
CZĘŚĆ II: PRAKTYKA
5. Przede wszystkim nie szkodzić 105
O hamowaniu i przyśpieszaniu 107
Diagnoza i ocena 108
Rola relacji terapeutycznej w terapii osób po urazie psychicznym 110
Bezpieczeństwo 116
Rozwijanie i odkrywanie zasobów 118
Oazy, kotwice i bezpieczne miejsce 123
Znaczenie teorii 128
Respektowanie różnic indywidualnych 130
Dziesięć zasad bezpiecznego leczenia następstw traumy 130
6. Ciało jako zasób 133
Świadomość ciała 133
Zaprzyjaźnianie się z doznaniami 140
Ciało jako kotwica 141
Ciało jako wskaźnik 143
Ciało jako hamulec 150
Ciało jako dziennik – rozumienie doznań 151
Pamięć somatyczna jako zasób 154
Wspomaganie terapii osób po urazie psychicznym poprzez pracę z ciałem 155
7. Dodatkowe techniki somatyczne wykorzystywane w bezpiecznej terapii następstw traumy 165
Podwójna świadomość 165
Wzmacnianie mięśni – napięcie a rozluźnienie 172
Granice fizyczne 177
Kwestia dotyku między pacjentem a terapeutą 184
Łagodzenie zakończenia sesji 187
8. Pamięć somatyczna staje się osobistą historią 189
Uwaga na złą drogę 191
Oddzielenie przeszłości od chwili obecnej 195
W pierwszej kolejności praca z bezpośrednimi następstwami traumy 196
Budowanie mostu między pamięcią utajoną a pamięcią jawną 201
Charlie i pies, ostatnia część 212
Bibliografia 215
Indeks 221
